Hoe eet je binnen een ketogeen dieet

Als jij of iemand in je omgeving een ketogeen dieet volgt vanwege refractaire epilepsie, betekent dit dat je voedingsgewoonten aangepast moeten worden. Het is even wennen in het begin, maar snel maak je er een nieuwe routine van! Op deze pagina kun je informatie en tips vinden over de voedingsmiddelen die je wel of niet kunt integreren in je dieet, en handige foodswaps.

Welke voedingsmiddelen moet ik in huis hebben bij een ketogeen dieet?

Fruit en groenten bij het ketogeen dieet

• AMANDELEN
  Amandelmeel kan goed gebruikt worden bij het bakken van ketogene maaltijden. Het kan kant-en-klaar gekocht worden of zelf gemaakt worden door amandelen te malen tot meel. Amandelmeel bevat relatief meer vet en minder koolhydraten dan tarwemeel.
• CACAO, KANEEL EN VANILLE
  Deze smaakstoffen kunnen goed gebruikt worden in baksels zoals muffins, ijs en suikervrije warme chocolademelk. Bovendien kan het gebruikt worden om medische voeding op smaak te brengen.
• CITROEN EN LIMOEN
  Een paar druppels van het sap van deze citrusvruchten kunnen gerechten op smaak brengen. Gebruik het echter niet in grote hoeveelheden, anders wordt het te zuur.
• DRANKEN
  Alle suikervrije dranken kunnen vrij gedronken worden. Denk aan (bron)water, mineraalwater, thee en koffie zonder suiker. Light (fris)dranken zonder koolhydraten en enkel gezoet met koolhydraatarme zoetstoffen (zie zoetstoffen) passen ook binnen de ketogene dieettherapie.
• GROENTEN MET EEN LAAG KOOLHYDRAATGEHALTE
  Er zijn diverse groenten die geen tot weinig koolhydraten bevatten. Voorbeelden hiervan zijn: bleekselderij, bloemkool, broccoli, champignons, courgette, komkommer, sla, sperziebonen, spinazie en waterkers.
• KOKOS
  Kokosmeel is een goede optie om te gebruiken in baksels. Het kan kant-en-klaar gekocht worden, maar kan ook zelf gemaakt worden van gedroogde kokos dat in de blender wordt gemalen tot meel. De verhouding van vet en koolhydraten kan variëren per merk, dus bekijk goed de voedingswaarde op de verpakking.
• KRUIDEN EN SPECERIJEN
  Gedroogde kruiden en specerijen kunnen veel smaak geven aan gerechten. Als er grote hoeveelheden kruiden worden gebruikt, is het aan te raden om de koolhydraten te tellen bij de maaltijd.
• VET EN OLIE
  Voor het koken kunnen alle boters, ghee, olijfolie (niet de extra vierge) en kokosolie gebruikt worden die bestand zijn tegen hoge temperaturen. Voor koud gebruik over maaltijden en saladedressing kan extra vierge olijfolie, lijnzaadolie, walnootolie en avocado olie gebruikt worden.
• ZOETSTOFFEN
  Niet alle zoetstoffen zijn geschikt. Koolhydraatarme zoetstoffen zoals acesulfaam, cyclamaat, sacharine, stevia en sucralose zijn goede opties. Aspartaam is ook koolhydraatvrij en mag gebruikt worden als je oud genoeg bent. Andere zoetstoffen, zoals suikeralcoholen en polyolen zijn niet geschikt. Voorbeelden hiervan zijn isomalt, maltitol, mannitol, sorbitol en xylitol. 'Natuurlijke' zoetstoffen, zoals honing en agave siroop bevatten koolhydraten en dienen meegerekend te worden in het dieet.

Omdat het koolhydraatgehalte beperkt moet blijven kan het soms een uitdaging zijn om fruit en groenten op te nemen in het ketogeen dieet. Je kunt natuurlijk verse producten gebruiken maar het kan ook handig zijn om diepgevroren of ingeblikte groenten en fruit bij de hand te houden: deze zijn handig en vaak ook goedkoop. Hieronder vind je een paar voorbeelden:

• Potten champignons of Italiaanse groeten in olie: je kunt deze openen en opnieuw sluiten wanneer je ze nodig hebt. Ze zijn geweldig bij de borrel, voor salades, roerbakgerechten, roerei of gewoon als tussendoortje.
• Bevroren groenten en fruit: zakjes frambozen, aardbeien, gemengd fruit of avocado zijn gemakkelijk te bewaren en af te wegen wanneer dat nodig is.

De hoeveelheid koolhydraten hangt ook af van het ene fruit of groente tot het andere, en sommige soorten zijn beter geschikt voor ket ketogeen dieet. Hieronder vind je een handige lijst van.

Welke fruitsoorten bevatten het meest en het minst koolhydraten ?

Het minst: aardbeien, frambozen, bessen, bramen, perziken, abrikozen en nectarines, meloen en watermeloen, citrusvruchten.

Het meest: dadels, banaan, druiven, mango

Welke groenten passen binnen een ketogeen dieet ?

• De meeste groenten zijn geschikt bij het ketogeen dieet, zoals: donkergroene bladgroenten
• kruisbloemige groenten (zoals broccoli en bloemkool)
• salades
• avocado
• champignons
• courgette
• aubergine
• groene peper
• tomaat
• komkommer

Goed om te weten: aubergine, courgette en champignons werken als sponzen en nemen goed vet op, wat ze heel bruikbaar maakt binnen het ketogeen dieet!

Welke groenten passen minder goed bij een keto dieet?

Er zijn ook bepaalde groenten die je beter kunt vermijden of voorzichtig mee moet zijn, zoals:

• zetmeelrijke groenten (aardappelen, zoete aardappelen, pastinaken)
• zoete groenten (wortels, uien, pompoen)
• erwten
• maïs
• bonen

Welke foodswaps kan ik gemakkelijk toepassen bij een ketogeen dieet?

Hieronder vind je een handige lijst van aanpassingen die je gemakkelijk kunt maken bij het ketogeen dieet. Bij een kind kan het nuttig zijn om de producten te wisselen en te introduceren voordat hij/zij het dieet begint, om te wennen aan de smaak en verschillende texturen naast hun normale voedsel. In onderstaande tabel vind je alternatieven voor voeding bij een keto dieet:
 

Hoe kan ik brood vervangen bij het ketogeen dieet ?

Traditioneel brood is rijk aan koolhydraten en past dus niet binnen het ketogeen dieet. Maar er bestaan een aantal even lekkere alternatieven.

• Het is wel mogelijk om voor ketogeen brood te kiezen. Keto brood is speciaal ontworpen voor het ketogeen dieet en wordt vaak gemaakt van alternatieve meelsoorten, zoals: kokosmeel of amandelmeel. Je kunt het gemakkelijk zelf bakken, en op KetoCafé vind je verschillende ketogene recepten.
• Voor bepaalde gerechten kan je ook je recept aanpassen en totaal andere ingrediënten gebruiken. Bijvoorbeeld maak wraps met sla- of koolblaadjes in de plaats van wraps. Bekijk hier het recept voor ketogene wraps.

Beleg is zeker geen probleem. Er bestaan veel ketogene belegopties, zoals: avocado, roomkaas, gerookte zalm. Door boter te gebruiken, kun je ook heel veel combinaties maken, zoals boter met kaas, boter met pindakaas enz. Het is zelfs mogelijk om je eigen keto chocopasta te maken!

Welke olie kan ik het beste gebruiken in een ketogeen dieet?

Bij een ketogeen dieet is het belangrijk om goede vetbronnen te kiezen, omdat ze het grootste deel van dagelijkse calorie-inname vertegenwoordigen. Hier zijn enkele goede vetbronnen die je kunt overwegen:

• plantaardige oliën zoals olijfolie, koolzaadolie, sojaolie…
• notenoliën zoals walnotenolie, amandelolie …
• zadenoliën zoals zonnebloemolie, sesamolie…
• avocado olie
• kokosolie
• boter en (vloeibare of smeerbare) margarine

In tegendeel zijn trans-vetten of gehydrogeneerde oliën, net zoals bij een normaal voedingspatroon, te vermijden. Deze vind je meestal in gefrituurde of bewerkte voedingsmiddelen.

Wat is medische voeding ?

Voeding voor medisch gebruik, ook wel medische voeding genoemd, is speciaal ontworpen voeding die wordt voorgeschreven door artsen of diëtisten om specifieke medische behoeften te ondersteunen.
In het geval van ketogeen dieettherapie kan medische voeding met een kant-en-klare verhouding (van vet tegenover koolhydraten en eiwitten) het volgen van een ketogeen dieet helpen vergemakkelijken. Lees er meer over (link naat pagina medische voeding).